... już za nami. Był to kolejny „rekordowy” Konkurs i to tak pod względem ilości zgłoszonych uczestników i przyjętych do konkursu ilości występów, jak też liczebności widowni.
W niedzielnym koncercie udział wzięło 27 finalistów z różnych stron Wielkopolski: Krobi, Stęszewa, Kaźmierza, Święciechowy, Gronówka, Krzycka i Bukówca Górnego. Zmagali się w czterech kategoriach:
„Stare Wróble” – czyli ci, którzy w ostatnich dwóch latach byli laureatami I, II, lub III miejsca w kategorii „Stare wróble” lub „Szaranki”
„Szaranki” - laureaci z poprzednich konkursów kategorii „Szczawiki”(wszyscy) oraz kategorii „Szaranki” (laureaci miejsc dalszych niż III)
„Szczawiki” – debiutanci na Konkursie
„Ołpyn” - dla absolwentów gimnazjów. Uczestnik przedstawia tekst jak w pozostałych kategoriach lub śpiewa piosenkę (repertuar rozrywkowy, kabaretowy itp, nie piosenka ludowa), której słowa zostały przetłumaczone (w tłumaczeniu dowolnym) na gwarę wielkopolską.
Finaliści zaprezentowali 17 tekstów i dwie piosenki. Kategoria „Ołpyn” i piosenki, to nowość w Konkursie. Wprowadzona została po powtarzających się rokrocznie sugestiach uczestników i opiekunów: młodzież po gimnazjum nadal chciała uczestniczyć w Konkursie, ale nie miała takiej możliwości.
Uczestnicy tegorocznego Konkursu mieli od 8 do 18 lat. Tematyka tekstów jak zawsze była nader różnorodna : agroturystyka, handel, problemy z fauną i florą, bajki, plotki, a nawet swaty!
Uczestnicy prezentowali przede wszystkim teksty autorskie opiekunów i instruktorów: Magdaleny Andrzejewskiej z Krobi, Michała Lipieckiego ze Stęszewa, czy Zofii Dragan z Bukówca, ale nie tylko. Teksty były świetne, bardzo dobrze wykonane, publiczność bawiła się doskonale, a jury ... miało pełne ręce roboty. Poziom był niezwykle wysoki i wyrównany, niełatwo więc było wyłonić zwycięzców. W zrozumieniu tekstów pomocna była jak co roku prezentacja co trudniejszych słów i zwrotów, wyświetlana na ekranie rzutnika.
Zmagania konkursowe umilała KAPELA ZZA WINKLA z Nowego Tomyśla oraz kabaret DZIURA.
Podczas przerwy można było zjeść pyszne ciasta w kawiarence przygotowanej przez mamy i uczniów dzieci ze Szkolnego Zespołu Regionalnego. Można również było wziąć udział w konkursie dla publiczności. Tym razem publika musiała przetłumaczyć słowa: rumplować, plajsnónć , blycki, rupotać , na kojdce . Trzeba przyznać, że większość osób świetnie sobie poradziła z tłumaczeniem. Wśród publiczności rozlosowano nagrody ufundowane przez sponsorów.
Dopisali też wspaniali goście: obecny był przewodniczący Rady Powiatu leszczyńskiego Jan Szkudlarczyk, prof. dr hab. Jerzy Sierociuk z Pracowni Dialektologii UAM Poznań wraz z dr Justyną Kobus i dr Błażejem Ossowskim, wójt gminy Święciechowa Marek Lorych z małżonką, sekretarz Gminy Włoszakowice Monika Klemenska, prezes firmy Werner Kenkel Halina Florek, nadleśniczy Nadleśnictwa Włoszakowice Ryszard Łopusiewicz, sołtys Bukówca Tadeusz Malepszy z małżonką, dyrektor bukówieckiej szkoły Daniel Piasecki, a także Włodzimierz Gawroński, autor książki „Jutrosińska wiara i gwara”.
Konkurs mógł odbyć się dzięki sponsorom. Głównymi sponsorami było Starostwo Powiatowe w Lesznie i Kabaret Dziura oraz poseł do Parlamentu Europejskiego Andrzej Grzyb, który od pięciu lat sprawuje patronat nad konkursem i finansuje wycieczkę do Brukseli dla zwycięzców Konkursu i opiekuna. Finansowo wsparli też imprezę: Bank Spółdzielczy we Włoszakowicach, Nadleśnictwo Włoszakowice, Rada Sołecka w Bukówcu Górnym, rodzina Żukowskich, Maria i Jerzy Kulas, Grzegorz Handke. Wsparli organizacyjnie bądź przekazali rzeczowe upominki i nagrody: Firma Kenkel SA , PPHU Paweł John Grotniki, Włodzimierz Gawroński, WLGD „Kraina Lasów i Jezior, Radio ELKA, Gazeta ABC, Miejska Biblioteka Publiczna w Lesznie, Panorama Leszczyńska oraz SKLEPY: Patryk Szulc – Włoszakowice, Jan Majer – Bukówiec G., Katarzyna Radke - Bukówiec G., Katarzyna Grzesiecka - Włoszakowice, Adrianna Maciejewska- Bukówiec G., restauracja „Stodoła” z Bukówca Górnego. Dziękuję też Gminnemu Ośrodkowi Kultury we Włoszakowicach i Zespołowi Szkół w Bukówcu Górnym za nieodpłatny wynajem sal i krzeseł.
Z całego serca dziękujemy wszystkim, którzy pomogli przygotować Konkurs, tym już wyżej wymienionym sponsorom, a także: opiekunom i instruktorom, autorom tekstów, gościom. Również mamom i członkom Szkolnego Zespołu Regionalnego, paniom: Urszuli Raszewskiej, Renacie Marcinek, Małgorzacie Woźnej i Agnieszce Szymaniak, Annie Knop, Małgorzacie Wojciechowskiej, Wioletcie Kałek. Szczególne podziękowania kierujemy pod adresem firmy Sound Production za nagłośnienie, Alicji Dragan za projekty plakatów, zaproszeń, dyplomów i dekoracji oraz firmie Werner Kenkel SA za wykonanie dekoracji.
Pragniemy także podziękować mediom, w szczególności radiu ELKA, a także: Panoramie Leszczyńskiej , Gazecie ABC i Naszemu Jutru za reklamę i obecność na Konkursie, oraz fotoreporterowi Piotrowi Tojkowi.
Dziękujemy także naszym Jurorkom, poniżej prezentujemy protokół Jury:
„Jury XXI Konkursu „Mówimy gwarą” w składzie: Dominika Kubicka, Justyna Kobus, Maria Rozwalka, Maria Kubiak, oceniało biorących udział w konkursie w czterech kategoriach: Ołpyn , Stare Wróble , Szaranki , oraz Szczawiki .
W kategorii Ołpyn:
I miejsce i nagroda Starosty Leszczyńskiego dla Jagny Knapp z Krobi.
II miejsce dla Anny Zając z Bukówca Górnego.
III miejsce dla Matyldy Obiegały z Krzycka i Jakuba Majewskiego Krobi.
W kategorii Stare Wróble:
I miejsce i Nagroda Nadleśnictwa dla Weroniki Przybył z Krobi.
II miejsce dla Alicji Drobnik z Bukówca Górnego i Adama Sobeckiego Z Gronówka.
W kategorii Szaranki:
I miejsce i Nagroda Posła do Parlamentu Europejskiego Andrzeja Grzyba dla Nadii Szady z Bukówca Górnego.
II miejsce i Nagroda kabaretu DZIURA dla Stanisława Czubały, Józefa Pietruchy ze Święciechowy oraz Ewy Góreckiej ze Stęszewa.
III miejsce dla Izabeli Karpowicz, Wiktorii Kędziory ze Święciechowy oraz Patrycji Śliwy z Bukówca Górnego.
IV miejsce dla Sandry Marcinek i Klaudii Lorych z Bukówca Górnego oraz Zofii Kornatowskiej z Kaźmierza.
V miejsce dla Maksymiliana Tulewicza i Agnieszki Pietruchy ze Święciechowy.
W kategorii Szczawiki:
I miejsce i Nagroda Prezesa Banku Spółdzielczego we Włoszakowicach dla Franciszka Kośmidra ze Stęszewa.
II miejsce dla Zuzanny Przybyły ze Święciechowy i Joanny Ratajczyk z Krobi.
III miejsce dla Julii Majorek, Luizy Małeckiej, Julii Koniecznej z Bukówca Górnego.
IV miejsce dla Amelii Laizner ze Święciechowy, Klaudii Erenst z Kaźmierza i Anny Szczeszek ze Stęszewa.
Wszyscy uczestnicy otrzymali dyplomy oraz ciekawe i cenne nagrody ufundowane przez sponsorów. Jury podkreśliło wyrównany poziom uczestników oraz dużą liczbę debiutantów. Na podkreślenie zasługuje też fakt doskonałej organizacji imprezy, ciekawa oprawa oraz bardzo liczna publiczność, jak również szerokie zainteresowanie mediów i środowisk naukowych.
Podpisy Jury
dr Justyna Kobus
mgr Maria Kubiak
mgr Dominika Kubicka
Maria Rozwalka
Pragniemy gorąco podziękować widzom, którzy pokazali, że gwara, mowa naszych przodków, to nie „stare klekoty”, że można przy niej miło spędzić czas, że wciąż jest wielu ludzi, którzy lubią naszą starą mowę i zjeżdżają do nas nawet z dalekich stron, by jej posłuchać.
Na koniec proponujemy jedną z piosenek przełożonych „na nasze”, do pośpiewania sobie w wolnej chwili:
Tutej jeszczy jes dornina
(„Ściernisko” z repertuaru Golec uOrkiestra)
Płole łyse jak ta glaca,
ale jo móm dryg.
Pomaluśku, akuratnie
zrobie tutej szyk
Z pudołyszek żym makiyte
teraa pore lat.
Bydzie fertyg, zacznie walić
du mnie cołki świat!
Tutej jeszczy jes dornina
ale bydzie z pu Berlina,
a tu dzie ta kretowina
bydzie stojoł bank
Do tetraniu łod małości
istny miaa żym cug.
Sama przepkne hele pacy,
jyno na ho-rug
Już wyżniynte wszyjskie kierzki,
tero ściungóm kis
Mi to fujto, że sumsiady
śmiejóm mi sie pysk
Tutej jeszczy jes dornina...
Kuto żym na śtyry giyry
i przepisa znóm
I samymu prezesłowi
stóżke fajtnóć dóm
Tutej jeszczy jes dornina...